بیماری های ماهیان سردآبی
بیماری های ماهیان گرمابی
بیماری های ماهیان دریایی و آبزیان زینتی
بیماری های سخت پوستان
تماس با ما
02188806407نمابر
02188806407(White sturgeon irioviral disease) WSIVD
(White sturgeon irioviral disease) WSIVD
اين بيماري عامل تلفات و مرگ و مير در بين ماهيان خاوياري پرورشي جوان در شمال آمريكا و اروپا مي باشد .
براي اولين بار عامل بيماري از ماهي استروژن سفيد جدا شده است .
ويروس عامل بيماري به بافت اپي تليوم پوست، آبشش و دستگاه گوارش فوقاني حمله مي كند .علائم عمده بيماري شامل لاغري پيشرونده و توقف تغذيه ماهي مي باشد كه بدليل عفونت لايه مخاطي دهان و اپي تليوم دستگاه بويايي مي باشد .
اختصاصات عامل بيماري :
v عامل بيماري iridovirus است .
v ويروس عامل بيماري epitheliotropic بوده وعفونت سيستميك ايجاد نمي كند.
v ويروس عامل بيماري از ايرويدوويروس عامل بيماري RSIVD به لحاظ اندازه بزرگتر و ساختمان غشاء داخلي ويريون، اختصاصات تيره سلولي ميزبان، نوع اثر سيتوپاتيك و سلول هاي بافت هدف در ميزبان متمايز مي باشد .
v تكثير ويروس در دماي 10، 15 و 20 درجه اتفاق مي افتد ودر دماي 5 درجه و25 درجه تكثير نمي شود .
v اندازه ويروس 260-280 نانومتر بودهو داراي يك كپسيد خارجي مي باشدكه يك كپسيد داخلي را در برگرفته است .
اختصاصات ميزبان :
v بيماري در (White sturgeon) Acipenser transmontanus و (Russian sturgeon) Acipenser guldenstadi موجب مرگ و مير شده است و حساسيت ديگر گونه هاي ماهيان خاوياري در حال حاضر شناخته شده نيست .
v بيماري در ماهيان جوان (Juvenile) رخ داده است ولي ويروس تاكنون در ماهيان بالغ ( Adult ) مشاهده نشده ويا جدا نشده است .
v اندام هاي هدف ويروس، پوست، آبشش ودستگاه گوارش فوقاني مي باشد .
الگوي بيماري:
v راه هاي انتقال ويروس به خوبي مشخص نشده است ولي انتقال افقي آن از طريق آب در مراكز تكثير مشاهده شده و بصورت تجربي در آزمايشگاه نشان داده شده است .
v براساس مطالعات اپيدميولوژيك، شواهد محكمي دال بر انتقال عمودي بيماري از مولدين وجود دارد ولي ويروس هرگز از بالغين جدا نشده است .
v تصور مي شود منشاء بيماري استفاده از ماهيان خاوياري وحشي بعنوان مولد در مراكز تكثير آمريكا بوده است .
v تا 95% مرگ و مير در ماهيان آلوده مراكز تكثير گزارش شده است كه عفونت هاي ثانويه ناشي از پروتوزآها و باكتري ها نيز در بالا بردن ميزان آن، دخيل مي باشد .
v ماهيان آلوده به فاصله 2 تا 3 هفته پس از قرار گرفتن در معرض ويروس در دماي 17 الي 19 درجه سانتي گراد شروع به تلف شدن مي كنند .
روش هاي تشخيص :
علائم باليني : توقف تغذيه و لاغري پيشرونده ماهي
روش هاي تشخيص كلينيكي :
v مشاهده ميكروسكوپي هيپرپلاپري كانوني يا منتشر در بافت پوششي (integument) بويژه پوست با سلول هاي ملپيگي بزرگ شده مشخص آمنوفيليك يا بازوفيليك درمقاطع بافتي رنگ آميزي شده
v به دليل غير سيستميك بودن بيماري، علائم داخلي خاصي مشاهده نميشود .
روش هاي تشخيص و جداسازي عامل بيماريزا :
v Cell Culture
v Neutralistion test
v Indirect Fluorescent Antibody Test (IFAT)
v Histopathology
v Immunohistochemical test (IHC)
كنترل و پيشگيري :
v اجتناب از آلوده شدن به ويروس عامل بيماريزا با اعمال مديريت صحيح بهداشتي .
v قرنطينه وتحت نظر داشتن ماهيان جوان در صورت وقوع تلفات
v درحال حاضر امكان جداسازي ويروس از مولدين وجود ندارد و تحقيق در اين خصوص ادامه دارد .
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان
نكروز عفوني مراكز خونساز Infectius haematopoietic necrosis
يك بيماري نكروز عفوني مراكز خونساز ماهيان سردآبي و آزاد ماهيان مي باشد كه توسط رابدوويروس ايجاد مي شود و با درصد مرگ و مير بالا در بچه ماهيان نورس (Juvenile) همراه است كه بطور عمده در محدوده دماي بين 10-12 C سانتي گراد اين اتفاق مي افتد .علائم كلينيكي اين بيماري شامل آسيت، اگزوفتالمي تيرگي ناحيه خلفي بدن، پتشي و خونريزي در احشاء و چربي هاي صفاقي و نيز مشاهده كست مدفوعي آويزان (نسبتاً سفت) از مخرج بوده و انتقال عامل بيماري بصورت افقي و عمودي (تخم گذار) مي باشد .
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان
(Red Seabream iridoviral disease) RSIVD
(Red Seabream iridoviral disease) RSIVD
يك بيماري ويروسي است كه موجب مرگ و مير در ماهي Red Sea bream و بيش از سي گونه ديگر ماهيان پرورشي دريايي ميگردد .
اولين شيوع بيماري در ماهيان پرورشي Red Sea bream ژاپن در سال 1990 مشاهده شده .علائم عمده بيماري شامل بي حالي، كم خوني شديد، نقط پشتي در آبشش و بزرگ شدن طحال مي باشد .
اختصاصات عامل بيماري :
v بقاي ويروس، خارج از بدن ميزبان ،ناشناخته است.
v در دماي 56 درجه سانتي گراد به مدت 30 دقيقه غيرفعال مي شود .به اترو كلروفرم حساس است و توسط فرمالين 0/1% غير فعال مي شود .درون بافت دردماي 80- درجه سانتي گراد زنده مي ماند .
v چرخه زندگي ويروس كماكان ناشناخته است.
ازمشخصه هاي بيماري، حضور سلول هاي بزرگ شده غير نرمال در مقاطع ميكروسكوپي بافت هاي طحال، قلب، كليه، روده و آبشش كه با محلول گيمسا رنگ آميزي شده اند، مي باشد.
اختصاصات ميزبان :
§ در بيش از 30 گونه از ماهيان پرورشي دريايي موجب بيماري شده است .
§ سنين حساس ميزبان از جواني (Juvenile) تا بالغين (Adult) است كه هر چه سن كمتر باشد حساستر مي باشد .
§ اندام هاي هدف و بافتهاي آلوده، طحال، كليه، قلب، روده و آبشش مي باشند .
§ باقي ماندن آلودگي به عامل بيماري زا توسط حاملين آلوده كه زنده مانده اند ، كماكان ناشناخته است .
§ ناقلين عامل بيماريزا كماكان ناشناخته مي باشند .
الگوي بيماري :
v اصلي ترين راه انتقال ويروسRSIV به صورت افقي و از طريق آب مي باشد .انتقال عمودي آن تاكنون مشاهده نشده است.
v ميزان شيوع بيماري كماكان ناشناخته است.
v وقوع بيماري در ژاپن وكشورهاي شرقي وجنوب شرقي آسيا ازجمله كره جنوبي، چين، چين تايپه، هنگ كنگ، تايلند، سنگاپور، مالزي و فيليپين گزارش شده است.
v ميزان ابتلا ومرگ ومير به نوع گونه ماهي، سن، درجه حرارت آب و ديگر شرايط پرورشي بستگي دارد و از صفر تا 100 درصد متغير است و موجب خسارات شديد اقتصادي مي شود .
روش هاي تشخيص :
علائم باليني :
v ماهيان بيمار، بي حال بوده و داراي كم خوني شديد هستند ، نقاط پشتي و بزرگ شدن طحال مشاهده مي شود .
روش هاي تشخيص كلينيكي :
v آسيب ظاهري : آبشش رنگ پريده و طحال بزرگ شده
v آسيب هاي ميكروسكوپي:
v تأييد حضور سلول هاي بزرگ شده (enlarged cells) غيرنرمال در بافت هايي از قبيل طحال، قلب و روده درمقاطع بافتي فيكس شده
v تأييد حضور سلول هاي بزرگ شده غير فعال در گسترش بافتي از طحال با رنگ آميزي گيمسا
v تأييد حضور ويريون ها(200-240 نانومتر) در سلول هاي بزرگ شده بوسيله ميكروسكوپ الكتروني
روشهاي تشخيص وجدا سازي عامل بيماريزا:
v روشهاي ميكروسكوپي : مشاهده سلول هاي بزرگ شده درمقاطع بافتي
v Indirect Fluorescent Antibody Test (IFAT)
v Cell Culture
v Polymerase Chain Reaction (PCR)
كنترل و پيشگيري :
v درمان موثري ندارد .
v يك واكسن كشته موثر تجاري براي پيشگيري ازبيماري در حاضر در ژاپن مورد استفاده قرار مي گيرد .
v راهكارهاي استفاده از محرك هاي ايمني و نژادهاي مقاوم توسط محقيقن درحال بررسي است.
v اعمال مديريت صحيح بهداشتي از جمله تهيه خوراك فاقد آلودگي، اعمال ضوابط بهداشتي، اجتناب از اعمالي كه موجب كاهش كيفيت آب وافزايش استرس(از قبيل : تراكم بيش ازحد، تغذيه نامناسب) مي شوند، در پيشگيري از وقوع بيماري موثر است .
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان
بيماري نكروز عفوني عضلات (IMN)
اين بيماري اخيرا در ميگوي سفيد غربي (L.vannamei) درشمال برزيل در سال 2004 شناسايي شده است. اين يك بيماري خطرناك و تلفات گير در فيزيكي همراه مي باشد (شوري، تغييرات دما وكيفيت پايين غذا) در فرم حاد بيماري تلفات بالا درحدود 60 درصد و در حالت مزمن با تلفات پايين تري بروز مي نمايد. در ميگوهاي آلوده مناطق نكروزه سفيد رنگ در عضلات آنها مشاهده مي شود بخصوص دربندهاي شكمي وناحيه دم .اندازه ويروس 40نانومتر مي باشد و بصورت ويروس چند وجهي بوده و از ميگوهايي كه بطور طبيعي آلوده شده اند جدا گرديده است .عامل اين بيماري ويروس RNA دار دو رشته اي ازخانواده Totiviridae وجنس Myonecvirus مي باشد .روشRT-PCR براي تشخيص بيماري كاربرد دارد. براي اين بيماري درماني وجود ندارد و رعايت اصول بهداشتي به منظور كنترل و پيشگيري از بيماري موثر مي باشد .
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان
(Viral Encephalopathy &Retinopathy) VER
اين بيماري به نام (Viralnervous necrosisi) نيزشناخته مي شود و يك بيماري مهم لاروها، ماهيان جوان وگاهي سنين بالاتر ماهيان دريايي، در سراسر جهان شناخته شده است.
اين بيماري باعث اختلالات عصبي مي شود و علائم عمده آن بصورت شناي غيرمتعارف (مارپيچي، چرخشي و يا ايستادن واژگون درحالت استراحت) مي باشد. در مقاطع هيستوپاتولوژيك واكوئله شدن بافت سيستم عصبي مركزي وهمچنين لايه هاي شبكيه چشم مشاهده مي شود .
اختصاصات عامل بيماري :
v بقاي ويروس، خارج ازبدن ميزبان، ناشناخته است .
v در دماي 56 درجه سانتيگراد به مدت 30 دقيقه غيرفعال مي شود. به اتر و كلروفرم حساس است وتوسط فرمالين 0/1% غير فعال مي شود. درون بافت در دماي 80- درجه سانتيگراد زنده ي ماند .
v چرخه زندگي ويروس كماكان ناشناخته است .
v ازمشخصه هاي بيماري ،حضور سلول هاي بزرگ شده غير نرمال در مقاطع ميكروسكوپي بافت هاي طحال، قلب، كليه، روده و آبشش كه به محلول گيمسا رنگ آميزي شده اند مي باشد.
اختصاصات ميزبان
§ در بيش از 30 گونه ازماهيان پرورشي دريايي موجب بيماري شده است.
§ سنين حساس ميزبان از جواني (Juvenile) تا بالغين (Adult) است كه هرچه سن كمتر باشد حساستر مي باشد .
§ اندام هاي هدف و بافت هاي آلوده، طحال، كليه، قلب ، روده و آبشش مي باشند .
§ باقي ماندن عامل آلودگي به عامل بيماريزا توسط حاملين آلوده كه زنده مانده اند، كماكان ناشناخته است.
§ ناقلين عامل بيماريزا كماكان ناشناخته مي باشند .
الگوي بيماري :
v اصلي ترين راه انتقال ويروس RSIV بهصورت افقي و از طريق آب مي باشد .انتقال عمودي آن تاكنون مشاهده نشده است.
v ميزان شيوع بيماري كماكان ناشناخته است .
v وقوع بيماري در ژاپن وكشوهاي شرقي و جنوب شرقي آسيا از جمله كره جنوبي، چين، چين تايپه، هنگ كنگ، تايلند، سنگاپور، مالزي و فيليپين گزارش شده است .
v ميزان ابتلا و مرگ و مير به نوع گونه ماهي، سن، درجه حرارت آب و ديگر شرايط پرورشي بستگي داردو از صفر تا 100 درصد متغير است و موجب خسارات شديد اقتصادي مي شود .
اختصاصات عامل بيماري :
v عامل بيماري Beta nodavirus از خانواده Noda viridae مي باشد.
v ويروس RNA دارداراي تقارن بيست وجهي و ضخامت 25-30 نانومتر است.
v در سلول هاي مغز ايجاد گنجيدگي هاي داخل سيتوپلاسمي ميكنند.
v ويروس داراي مقاومت زيادي در برابر شرايط محيطي مي باشد .
اختصاصات ميزبان :
v درحداقل 20 گونه ماهي گزارش شده است.
v حساسيت نسبت به بيماري وابسته به سن است و در سنين پايين تر، مرگ ومير شديدتر ديده مي شود .
v اندام هاي هدف، مغز، طناب نخاعي و چشم مي باشند .
v ماهيان مبتلا مي توانند به عنوان ناقل عمل كنند .
الگوي بيماري :
v بيماري بصورت افقي از طريق آب، ماهيان مبتلا ووسايل آلوده و به صورت عمودي از طريق تخم منتقل مي شود.
v بيماري در بيشتر نقاط دنيا به جز آفريقا گزارش شده است .
v ميزان ابتلا ومرگ و مير در سنين مختلف متفاوت است و تلفات شديد معمولاً در سنين پايين تر ديده مي شود .
v هر چه علائم بيماري زودترنمايان شود، ميزان مرگ و مير و تلفات بالاتر است .
روش هاي تشخيص:
علائم باليني : شناي غيرمتعارف (مارپيچي، چرخشي، ايستادن واژگون)
روش هاي تشخيص كلينيكي : مشاهده واكوئله شدن سلول هاي مغز، طناب نخاعي و شبكيه چشم در زير ميكروسكوپ
روش هاي تشخيص و جداسازي عامل بيماريزا :
v Indirect Fluorescent Antibody Test (IFAT)
v Immunohistochemistry (IHC)
v Reverse transcription polymerase Chain Reaction (RT_PCR)
كنترل و پيشگيري
v درمان موثري ندارد .
v استفاده از واكسيناسيون هنوزدر مراحل تجربي است .
v اعمال مديريت صحيح بهداشتي و جلوگيري از انتقال بيماري از طريق آب وسايل و خوراك آلوده
v جلوگيري از انتقال عمودي بيماري از طريق حذف مولدين آلوده و ضد عفوني كردن تخمها .
دفتر بهداشت و مبارزه با بيماريهاي آبزيان